“Εκπαίδευση παιδιών προσφύγων/μεταναστών: Η περίπτωση της ΔΥΕΠ του Δ.Σ. Λαγκαδικίων”
Αίθουσα: Αίθουσα Α3, Κτίριο Β,
Σάββατο 28 Απριλίου 2018
Αφορά: Όλες οι ειδικότητες Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης
Θέσεις: Ελεύθερο
Χρόνος: 2,5-3 ώρες
Εκπαιδεύτριες: Λαζαρίδου Καλλιόπη ΠΕ70, Ευθυμιάδου Μαλαματή ΠΕ32, Φουντά Αναστασία ΠΕ06, Καλλαρά Αθηνά ΠΕ70 (σχολική σύμβουλος)
Σύντομη περιγραφή του εργαστηρίου:
Η διαπολιτισµική επικοινωνία συνιστά την αλληλεπίδραση ατόµων µε διαφορετικές πολιτισµικές ταυτότητες. Απαραίτητη 
προϋπόθεση για µια γνήσια επικοινωνιακή σχέση στο σχολικό περιβάλλον είναι: α) ο άνευ όρων σεβασµός του µαθητή και της μαθήτριας β) η ενσυναίσθηση μέσα από την κατανόηση του προσωπικού κόσµου του µαθητή και της μαθήτριας γ) η γνησιότητα ή συνέπεια στις διαπροσωπικές σχέσεις δ) θετική αναγνώριση/αποδοχή και ε) η ενεργής ακρόαση (Κοσµίδου-Hardy, 1999).
Η διαφορετικότητα είναι ένα σύνθετο φαινόμενο και για να συνομιλήσουμε µαζί της αποτελεσµατικά χρειάζεται πρωταρχικά «ενδυνάµωση της σχολικής κουλτούρας και οργάνωσης» (Banks, 1994). Η ενδυνάμωση του σχολικού κλίματος ενισχύεται μέσα από τη συµµετοχικότητα και συνεργασία µεταξύ εκπαιδευτικών και της ευρύτερης κοινωνίας και των υπηρεσιών, µεταξύ των εκπαιδευτικών και µεταξύ µαθητών και εκπαιδευτικών (Anderson, 1993). Επίσης προσεγγίζεται μέσα από τη δηµιουργία ανοικτών προγραμμάτων, που απαιτούν µε τη σειρά τους ευελιξία από τους εκπαιδευτικούς. Η ευελιξία προϋποθέτει ικανότητες οργάνωσης και παρακολούθησης του έργου που επιτελείται, δηλαδή ικανότητες αυτορρύθµισης (Betts, 1992). Σε ένα τέτοιο παιδαγωγικό πλαίσιο, εκπαιδευτικοί και µαθητές/τριες χειρίζονται τη διδασκαλία και τη µάθηση ως ένα ανοιχτό πρόβληµα, του οποίου η επίλυση προϋποθέτει ποικιλία δεξιοτήτων (Lotan, 1997), αλλά και ορισµένες ευρύτερες δεξιότητες, όπως είναι οι δεξιότητες οργάνωσης της εργασίας σε βήµατα. Αυτό µας οδηγεί στην αντίληψη ότι η διδασκαλία και η µάθηση απαιτούν ένα φάσµα από στρατηγικές, δηλαδή διαδικασίες που οργανώνονται µε συστηµατικό τρόπο, µε σαφή στόχο, συνειδητή επιλογή λύσεων, αναστοχασμό των δράσεων και δραστηριοτήτων με ανατροφοδοτικές διαδικασίες (χαρακτηριστικά έρευνας δράσης).
Η παραπάνω προσέγγιση υιοθετήθηκε στη συγκεκριμένη περίπτωση της ΔΥΕΠ Λαγκαδικίων γιατί το πλαίσιο και η επίδρασή του στη μαθησιακή διαδικασία συνάδει με τέτοιες προσεγγίσεις. Τα χαρακτηριστικά αυτού του πλαισίου ήταν η”ρευστή κατάσταση” στην καθημερινότητα των μαθητών/τριων λόγω αναμονής επανεγκατάστασης, έλλειψη πρόβλεψης επανεγκατάστασης, διαφορετικής πολιτισμικής προέλευσης, συνθηκών διαβίωσης, μαθησιακών εμπειριών. Η πραγματικότητα αυτή προκάλεσε δυσκολίες στην οργάνωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας που η αντιμετώπισή τους επιδιώχθηκε με ευελιξία στην επικοινωνία μέσω της κατάλληλης χρήσης του τρόπου ομιλίας, του τόνου της φωνής και της στάσης του σώματος, την ένδειξη σεβασμού, την αξιοποίηση διαφορετικών γλωσσικών και επικοινωνιακών πόρων, την πολυτροπικότητα στις διδακτικές μεθοδολογίες (βίντεο, κινούμενη εικόνα, ήχο, ΤΠΕ), σαφείς στόχους, αποτίμηση/αναστοχασμό.
Στο βιωματικό εργαστήριο θα παρουσιαστεί το περιεχόμενο της διδασκαλίας μιας ενότητας με παιδιά προσφύγων/μεταναστών στη ΔΥΕΠ του Δημοτικού Σχολείου Λαγκαδικίων μέσα από τον κοινό σχεδιασμό δραστηριοτήτων των εκπαιδευτικών και την εφαρμογή τους στην καθημερινή πραγματικότητα. Ο από κοινού σχεδιασμός δραστηριοτήτων περιλαμβάνει το τι (ενότητα) το πώς (διδακτικές δραστηριότητες) και το γιατί (στόχοι βραχυπρόθεσμοι). Επιπρόσθετα συμπεράσματα που προέκυψαν από τις ανατροφοδοτικές και αναστοχαστικές διαδικασίες των εκπαιδευτικών που συμμετείχαν στη δράση και προτάσεις. Στη συνέχεια θα προταθούν για επεξεργασία διδακτικές ενότητες με αντίστοιχο προτεινόμενο υλικό για τον από κοινού σχεδιασμό από τους εκπαιδευτικούς (διαφορετικών ειδικοτήτων) που θα συμμετέχουν στο εργαστήριο.
Λίγα λόγια για τους εκπαιδευτές
Η Λαζαρίδου Καλλιόπη είναι Πτυχιούχος του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΑΠΘ και κάτοχος Μεταπτυχιακού στη Διδακτική της Γλώσσας με ειδίκευση στη Διαπολιτισμική Εκπαίδευση. Έχει συμμετοχή στη συγγραφή βιβλίου με τίτλο Multicultural and Citizenship Awareness through Language: Cross Thematic Practices in Language Pedagogy(2017). Έχει προϋπηρεσία στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση.
Η Ευθυμιάδου Μαλαματή είναι Πτυχιούχος Τμήματος Θεάτρου Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ και κάτοχος μεταπτυχιακού του ΑΠΘ στη Σκηνογραφία- Ενδυματολογία. Έχει εργαστεί ως σκηνογράφος ενδυματολόγος σε θεατρικές παραστάσεις στην πόλη της Θεσσαλονίκης
Η Φουντά Αναστασία είναι Πτυχιούχος Αγγλικής Φιλολογίας του ΑΠΘ και κάτοχος μεταπτυχιακού του ΑΠΘ στη Διδακτική Γλωσσών. ‘Εχει προϋπηρεσία σε σχολεία δεύτερης ευκαιρίας, στις φυλακές Διαβατών, σε δημόσια ΙΕΚ, στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Η Καλλαρά Αθηνά υπηρετεί ως σχολική σύμβουλος στη Δημοτική Εκπαίδευση. Είναι επιμορφώτρια στην ενσωμάτωση των ΤΠΕ στη διδασκαλία και μάθηση. Έχει συμμετοχή σε παραγωγή διδακτικού υλικού για τη διδασκαλία της Ελληνικής ως δεύτερης Γλώσσας. Είναι πτυχιούχος του Παντείου Πανεπιστημίου και κάτοχος μεταπτυχιακού και διδακτορικού διπλώματος στο ρόλο των ΤΠΕ για την ανάδειξη συνεργατικής κουλτούρας και επαγγελματικής ανάπτυξης των εκπαιδευτικών.